Bardzo długo pisałam ten artykuł. Nie dlatego, że BLW jest trudne, ale dlatego, że jest bardzo często źle interpretowane. Dla wielu rodziców BLW to sposób rozszerzania diety, w którym dziecko je tylko kawałki, a alternatywą dla tej metody są tylko papki. A tak właściwie nie jest! BLW, czyli Baby Led Weaning to idea, sposób podejścia do żywienia dzieci. Kawałki są tylko narzędziem dla dziecka ułatwiającym naukę jedzenia.
BLW – Co to jest?
Zanim zacznę tłumaczyć, czym jest BLW, odpowiem jeszcze na pytanie: co oznacza skrót BLW? Jak już wiesz, rozwinięcie skrótu to Baby Led Weaning, czyli sterowany przez dziecko proces stopniowego odstawienia się od pokarmów mlecznych. Polskie tłumaczenie brzmi całkiem inaczej – Bobas Lubi Wybór (chociaż wiele mam znalazło już inne, nie mniej kreatywne rozwinięcia, np. Bardzo Lubię Wycierać 🙂 pozdrawiam obserwatorki!).
Rozwinięcie z języka angielskiego może nakierować na ideę jaka kryje się za skrótem BLW. Zgodnie z tą metodą dziecko jest w stanie samodzielnie sterować rozszerzeniem diety i odstawieniem się od mleka. Niemowlę jest w tym procesie kompetentne, a rodzic zgodnie z ideą BLW ufa mu.
BLW oznacza, że dziecko jest zdolne jeść samodzielnie od początku rozszerzania diety. Jest to możliwe dzięki posiłkom w odpowiedniej i bezpiecznej formie, ułatwiającej niemowlęciu samodzielne jedzenie (najczęściej w kawałkach). Rozszerzanie diety BLW pomija etap karmienia dziecka łyżeczką przez rodzica.
Polskie rozwinięcie pozwala lepiej zobrazować tę metodę w praktyce. Rodzic przygotowuje posiłki tak, aby już 6. miesięczne niemowlę było w stanie samodzielnie zjeść posiłek. Oznacza to, że posiłki proponowane są w formie wygodnej do zjedzenia przez dziecko, a także w postaci, w jakiej dany produkt naturalnie występuje. Charakterystycznym przykładem posiłku BLW są różyczki brokułu, banan w całości z odpowiednio wykrojoną skórką czy ugotowany makaron.
BLW to wybór, samodzielność oraz rodzinne posiłki
Metoda BLW promuje wybór – dziecko w każdym posiłku dostaje kilka produktów, aby mogło zadecydować co jest dla niego najbardziej odpowiednie. BLW stawia również na samodzielność dziecka, a także wspólne rodzinne posiłki, które umacniają więź ze wszystkimi członkami rodziny. Wielu rodziców (w tym ja) gotuje zgodnie z zasadą “jemy to samo” i przygotowują jedną potrawę dla całej rodziny, czyli bez oddzielnego gotowania dla malucha. Oczywiście potrawa musi być bezpieczna dla dziecka oraz pozbawiona niezalecanych dodatków, np. soli i cukru.
BLW to nie tylko kawałki?
Ważne! BLW to nie tylko kawałki, to też papki, musy i wszystko to, co po prostu się je. W metodzie BLW chodzi o proces sterowania przez dziecko rozszerzeniem diety i samodzielne jedzenie.
BLW to kwintesencja Zasady Podziału Odpowiedzialności:
Opiekun decyduje co, jak i kiedy poda dziecku do jedzenia, a dziecko decyduje co, ile i czy w ogóle zje w danym momencie.
Dzięki takiemu podejściu, czyli responsywnemu karmieniu, dziecko ma szansę wczuć się w swoje potrzeby, np. oznaki głodu i sytości. Opiekun ma za zadanie nie przeszkadzać mu w tym i cierpliwie godzić się na większe lub mniejsze niepowodzenia… TAK, WIEM. Brzmi to jak jedna z najbardziej frustrujących rzeczy świata, ale naprawdę warto do niej podejść z odrobiną wyrozumiałości. Chyba większość z nas chce, aby maluszek nauczył się jeść w zgodzie ze sobą. Szczególnie, że czas rozszerzania diety nie polega tylko na zapełnianiu brzucha dziecka, a po prostu na nauce jedzenia, która nie zawsze będzie równać się z wyczyszczonym talerzykiem… Chociaż może tak być, np. gdy wyląduje on na ziemi 😉
Dobra, ale wracając do kawałków. Kawałki są przydatne na początku drogi bo zwyczajnie łatwiej je zjeść. Zarówno w tradycyjnym rozszerzaniu diety, jak i w metodzie BLW każda konsystencja musi być wprowadzona. Na czym polega różnica?
W BLW dziecko od początku je samodzielnie, a w metodzie klasycznej jest karmione łyżeczką przez opiekuna.
Kawałki warzyw pokrojonych w słupki są znacznie łatwiejsze do samodzielnego jedzenia niż kaszka na mleku z musem czy zmiksowana marchewka, zupka jarzynowa i słoiczek z potrawką z królika.
Nie zrozum mnie źle, nie myślę, że tradycyjna metoda jest czymś gorszym. Najlepsza metoda rozszerzania diety to taka, która odpowiada wszystkim: rodzicom i dziecku. Ja postawiłam na BLW, ponieważ podoba mi się sposób w jaki podchodzi się w niej do kompetencji dziecka i wspólnych posiłków.
BLW – jak zacząć?
Niezależnie od wyboru metody rozszerzania diety, bardzo ważna jest gotowość dziecka do wprowadzenia produktów innych niż mleko. Możesz o tym przeczytać w artykule: Kiedy zacząć rozszerzanie diety? A kiedy wprowadzić BLW? Również w okolicach 6. miesiąca życia. W przypadku metody BLW bardzo ważna jest stabilna pozycja dziecka w krzesełku lub na kolanach rodzica. Bez tego nie ma szans na bezpieczne samodzielne jedzenie przez dziecko. Zacznij rozszerzać dietę tą metodą, gdy będziesz mieć pewność, że maluch spełnia wszystkie założenia gotowości do RD. W większości przypadków BLW można rozpocząć wraz z pierwszym posiłkiem dziecka w okolicach skończonych 6. miesięcy.
BLW – co podawać na początek?
Utarło się przekonanie, że rozszerzanie diety zaczyna się od warzyw. Tak z pewnością jest w Polsce, w innych krajach zaczyna się od chleba, daktyli, a także niekiedy od parmezanu. Zgodnie z zaleceniami z 2021 r. [KLIK] rozszerzanie diety niemowlęcia należy rozpocząć od warzyw i po około 2. tygodniach można wprowadzić owoce, aby nie utrudnić zaakceptowania mniej słodkich warzyw. Poza tym tak naprawdę nie ma znaczenia, co pierwsze wyląduje na talerzu Twojego dziecka. Może to być różyczka brokułu, słupek marchewki, a nawet mięso, makaron czy kasza ugotowana na gęsto. Osobiście polecam zacząć od warzyw, ponieważ są dość proste w przygotowaniu i jedzeniu przez malucha.
Pamiętaj! Dziecko nie musi mieć zębów, aby zacząć gryźć proponowane produkty. Twarde dziąsła naprawdę sprawnie sobie z tym radzą.
BLW – jak przygotować posiłek?
Bardzo ważne jest, aby posiłki były podane w bezpieczny sposób. Unikaj produktów zwiększających ryzyko zadławienia, np. kawałków jabłka, całych orzechów, winogron w całości itp. (dokładną listę znajdziesz tu). Jedzenie, które masz zamiar podać maluchowi musi być odpowiednio przygotowane – produkty wymagające obróbki termicznej ugotuj tak, aby można było je rozgnieść językiem o podniebienie. Możesz sprawdzić sama, aby mieć pewność, że maluch sobie poradzi. Nie wszystkie produkty musisz gotować. Możesz np. zetrzeć surowe jabłko na tarce, podać słupek pieczywa, ćwiartkę banana itp. Początki RD to często sama zabawa, warto o tym pamiętać! Będę to wielokrotnie powtarzać: rozszerzanie diety to proces, w którym dziecko uczy się jeść. Pierwsze miesiące to jeszcze nie czas na zapełnianie brzuszka i najadanie się tym, co mu zaproponujesz.
Dlaczego warto wybrać BLW?
Rozszerzanie diety metodą BLW ma wiele zalet. Przede wszystkim dziecko uczy się jeść zgodnie ze swoimi potrzebami i preferencjami. Uczy się samodzielności, ponieważ od pierwszego posiłku je samo, bez pomocy opiekuna. Poza tym dzięki metodzie BLW dziecko poznaje jedzenie takie, jakie jest w rzeczywistości – to świetna nauka nie tylko jedzenia jako czynności, ale również poznawanie warzyw, owoców, kasz i wszystkich innych produktów spożywczych, o których maluch “przeczytał” w swoich książeczkach. To również niesamowita zabawa sensoryczna, która pobudza wszystkie zmysły – smak, węch, dotyk, wzrok i nawet słuch.
Jedna rzecz szczególnie zmotywowała mnie do wprowadzenia zasad BLW w żywieniu mojego syna. Była to chęć jedzenia wspólnych posiłków bez oddzielnego karmienia malucha, a potem nadrabiania swojego obiadu. Nie chciałam również gotować kilku dań dla całej rodziny, a i tak bardzo lubię gotować!
Na co dzień jedliśmy z mężem raczej zdrowo – mało smażonego, dużo warzyw, ogólnie nasza dieta od zawsze była zdrowa i różnorodna. Używaliśmy za to dużo za dużo soli i ostrych przypraw (uwielbiamy azjatyckie smaki), a takie przyprawy nie są odpowiednie dla kilkumiesięcznego malucha. Wiedziałam jednak, że bez problemu będę mogła dopasować posiłki tak, aby były dobre również dla naszego dziecka. Nie musiałam zbyt dużo zmieniać – wystarczyło nie dodawać soli, cukru czy chilli do dań, które gotowaliśmy. Takie potrawy mogliśmy podać naszemu małemu smakoszowi, a sami doprawialiśmy sobie na talerzu.
Tak może być również w Twoim domu, również wtedy, gdy dotychczasowy sposób żywienia nie wpasowuje się w kanony zdrowego odżywiania. Rozszerzanie diety to idealny moment, aby popracować nad zmianą nawyków żywieniowych całej rodziny. Takie rozwiązanie będzie z korzyścią dla każdego, a przecież zdrowe nawyki najlepiej pokazywać dzieciom na swoim przykładzie. Jeżeli należysz do tej grupy to z pewnością zmiana będzie dużo trudniejsza niż odstawienie soli, ale z pewnością realna i z pozytywnym skutkiem. Jeżeli nie wiesz jak to ugryźć odezwij się do mnie. Sprawdź jak mogę pomóc 🙂
BLW plusy i minusy
Nie chcę zostać odebrana jak typowa “policjantka-blw” lub szalona wyznawczyni jedynej słusznej metody rozszerzania diety, bo tak nie jest. Chciałabym za to zachęcić Cię do zapoznania się z plusami i minusami BLW, abyś mogła wyrobić sobie własną opinię:
Plusy BLW:
- Dziecko uczy się samodzielności.
- Rodzina je wspólnie posiłki – nie musisz dzielić czasu na karmienie dziecka, a potem siebie, jecie razem w tym samym czasie.
- Gotujecie ten sam posiłek dla wszystkich.
- Dziecko poznaje jedzenie takie, jakie jest i przy pomocy wszystkich zmysłów.
- Wspiera koordynację ruchową dziecka.
- Pozwala zmienić nawyki żywieniowe całej rodziny na zdrowsze.
- Wpływa na rozwój mowy i tempo nauki gryzienia i żucia.
Minusy BLW:
- Bałagan – jedzenie początkowo i przez kilka miesięcy może wylądować w różnych niespodziewanych miejscach – na ścianie, podłodze, suficie, lodówce, lampie itp.
- Większa szansa zaproponowania produktu “zakazanego”, nieodpowiedniego dla dziecka, np. bogatego w sól, smażonego w głębokim tłuszczu lub z dodatkiem cukru.
- Dużo większe obawy przed zakrztuszeniem i zadławieniem dziecka (niesłuszne).
- Może zwiększać ryzyko niedoborów, gdy posiłki są nieodpowiednio zbilansowane.
Bezpieczne BLW – jak to zrobić?
Na samą myśl o BLW rodzice wzdrygają się i oczami wyobraźni widzą jak ich uciechy tracą oddech w wyniku zadławienia kawałkiem jedzenia. Wynika to po prostu z faktu, że łatwiej jest nam sobie wyobrazić taką sytuację ze słupkiem marchewki w roli głównej niż przy zjedzeniu papki z marchewki.
Wbrew powszechnym przekonaniom BLW nie wiąże się z większym ryzykiem zakrztuszenia i zadławienia w porównaniu do klasycznego rozszerzania diety.
Dlatego takie obawy możesz odłożyć na bok przy wyborze metody jaką będziesz rozszerzać dietę. Taka sytuacja jest możliwa w każdej z opcji.
Niekiedy metoda Baby Led Weaning uznawana jest za zwiększającą ryzyko niedoborów pokarmowych. Od razu zaznaczę: BLW nie zwiększa ryzyka wystąpienia niedoborów, ale pod warunkiem, że w posiłku znajdą się produkty gęste odżywczo oraz będące źródłem żelaza.
Bezpieczny posiłek w BLW:
- Podawany jest w bezpiecznej pozycji siedzącej, zawsze w obecności opiekuna.
- Produkty dostosowane są do umiejętności danego dziecka.
- Nie stwarza wysokiego ryzyka zakrztuszenia – listę produktów znajdziesz tu: Klik
- Jest dobrze zbilansowany, gęsty odżywczo oraz ubogi w sól.
Na tym chciałabym zakończyć opowieść o tym, czym jest BLW. Na koniec pragnę zaznaczyć to, co jest warte zapamiętania. Metoda BLW uczy samodzielności dziecka, pozwala mu jeść w zgodzie ze sobą oraz zgodnie z zasadami responsywnego karmienia. Jest bezpieczna i odpowiednio zbilansowana, nie zwiększa ryzyka niedoborów pokarmowych. Baby Led Weaning to nie tylko kawałki, ale również inne konsystencje. To samodzielne jedzenie bez pomocy rodzica czy innego opiekuna. Więcej na temat rozszerzania diety przeczytasz w kolejnych artykułach.
Leave a reply